علائم بيش فعالي
بيش فعالي چيست؟
اختلال نقص توجه بيش فعالي يك اختلال عصبي- رشدي است. به اين معنا كه مبناي عصب شناختي دارد و در دوران رشد خود را نشان مي دهد. گاهي هر كودكي كه مقداري شيطنت داشته باشد به اشتباه بيش فعال تشخيص داده مي شود و برعكس ممكن است فردي بيش فعال باشد و به پاي شيطنت كودك گذاشته شود. بنابراين بسيار حائز اهميت است كه با چيستي اين اختلال آشنا باشيم و علائم و نشانه هاي آن را شناخته و به موقع اقدام كنيم.
تفاوت بيش فعالي و شيطنت
پيش از سال 2011، آكادمي اطفال آمريكا (AAP) دستورالعملي براي تشخيص ADHD در كودكان سنين 6 تا 12 سال داشت. در سال 2011، آنها دستورالعمل هاي خود را براي شامل كودكان پيش دبستاني و نوجوانان، گسترش دامنه براي سن سنين 4-18 گسترش يافته است. بنابراين سن تشخيص به قبل از دبستان گسترش پيدا كرده است باوجود اينكه دستورالعمل مشخصي براي تشخيص وجود ندارد وجود نشانه هاي زير مي تواند كمك كننده باشد.
گاهي والدين مخصوصاً پدر ، بيش فعالي كودك را به حساب شيطنت هاي عادي دوران كودكي مي گذارد و مادر را متهم به حساسيت زياد مي كند و گاهي نيز به اشتباه رفتارهاي عادي كودك كه متناسب با سطح رشدي وي است را برچسب بيش فعالي توصيف مي كنند و تمام اين مسائل به دليل عدم آگاهي در خصوص اين اختلال مي باشد.
بيش فعالي كاملاً با شيطنت هاي دوران كودكي متفاوت است ، شيطنت و بازي هايي كه نمود حركتي دارند ، كنجكاوي هاي كودك و حتي گاهي خرابكاري هايي كه كودك براثر بي تجربگي دارد از خصوصيات دوران كودكي است اما گاهي اين تحرك و شلوغ كاري از حد خود خارج مي شود به طوريكه كودك غير قابل كنترل مي شود و هيچ قاعده و نظمي در رفتار كودك ندارد . اما اين نگاه يك نگاه كلي است به دليل اينكه هر كدام از ما تعريف خاصي از شيطنت داريم . به همين خاطر روان شناسان معمولاً به شكل واضح به توجه به نشانه هاي رفتاري اين اختلال را مورد بررسي قرار مي دهند و معمولاً براي تشخيص اختلال بيش فعالي همراه با نقص توجه ، سه علامت را بايد نظر قرار دهيم كه شامل : بيش فعالي و پر تحركي، كمبود توجه و تمركز و اعمال تكانه اي (ناگهاني و غير قابل پيش بيني مي شود ) كه در قسمت نشانه هاي بيش فعالي به شكل واضح در مورد نشانه هاي رفتاري اين سه علامت صحبت خواهيم كرد.
علائم بيش فعالي حتماًبايد در بيش از يك مكان ديده شود يعني اگر كودك فقط در خانه يا فقط در مدرسه اين علائم را داشته باشد تشخيص اختلال داده نمي شود علائم بايد در مدرسه براي مدت 6 ماه وجود داشته باشد همينطور نشانه هاي اين اختلال بايد قبل از 7 سالگي ظاهر شود .
با در نظر گرفتن اين نشانه هاي رفتاري و با شرايطي كه ذكر شد ما مي توانيم متوجه بشويم كه كودك شيطنت هاي عادي دوران كودكي را دارد يا اينكه بيش فعال است .
علائم ونشانه هاي رفتاري اختلال بيش فعالي – نقص توجه
ذهن كوكان بيش فعال همانند يك موتور فعاليت مي كند و يك جا ثابت نمي ماند در تشبيه ذهن آنها مي توان گفت مانند اين است كه مرتب از يك كانال تلويزيوني به كانال ديگر زده شود ، آن ها نيز در توجه شان به محرك هاي محيطي همين گونه عمل مي كنند
محرك ها به راحتي تمركز آن ها را به هم مي زنند ذهنشان در حال مسابقه است و نمي توانند سرعتش را كم كنند به اين خاطر نشانه هاي زير را در رفتار آن ها مي توان ديد كه اغلب والدين از آن شكايت دارند اين نشانه ها عبارتند از :
- قبل از اتمام يك كار به سراغ كار ديگر مي روند و كارها را ناتمام رها مي كنند.
- فعاليت هاي روزمره را فراموش مي كنند.
- لوازم و وسايلي كه براي انجام دادن تكاليف و كارهايشان لازم است را اغلب گم مي كنند.
- در سازماندهي كارها و فعاليت ها مشكل دارند.
- اغلب اينطور به نظر مي رشد كه توجهي به آنچه مي شنوند ، ندارند گويي اصلاً آنچه به آنها گقته مي شود را نمي شوند.
- زياد صحبت مي كنند و وسط حرف ديگران به اصطلاح مي پرند و صحبت ديگران را قطع مي كنند.
- به جزئيات دقت نمي كنند و اشتباهات واضحي انجام مي دهند.
- خيلي ضعيف حروف و كلمات را كنار هم قرار مي دهند و نوشته هاي شلوغ و درهم برهمي دارند.
- از انجام تكاليفي كه دوست ندارند اجتناب مي كنند و در تمام كردن تكاليف مدرسه و مواردي كه فعاليت ذهني مي طلبد با مشكل مواجه هستند.
- تكاليفشان را سرسري انجام مي دهند و اشتباهاتي ناشي از بي دقتي دارند.
- به سؤالها قبل از اينكه كامل تمام شود پاسخ مي دهند و اغلب فكر نكرده اين كار را انجام مي دهند.
- كودك معمولاً با دستهايش بازي مي كند به اصطلاح در جايش مدام در حال وول خوردن است ، يك جا بند نمي شود.
- معمولاً كلاس را ترك مي كند ، جايي كه نياز به نشستن است مي دود ، مي پرد.
- به نظر مي رسد هميشه در حال حركت است.
- اغلب قادر به پيگيري دستورات يا اتمام كارها نيست.
انواع اختلال بيش فعالي – نقص توجه
زمانيكه صحبت از اختلال بيش فعالي مي شود اغلب والدين اينطور تصور مي كنند كه بيش فعالي فقط شامل كودكاني مي شود كه بي قراري حركتي زيادي دارند و به اصطلاح يك جا بند نمي شوند و از در و ديوار بالا مي روند، در صورتيكه اين فقط يكي از انواع اين اختلال مي باشد گاهي كودك ممكن است از نظر بي قراري حركتي مشكلي نداشته باشد و فقط اختلال در توجه و تمركز داشته باشد ولي از نظر والدين اين مشكل پنهان باقي مي ماند و كودك درماني را دريافت نكند .
متخصصين سه زير مجموعه از اختلال بيش فعالي –نقص توجه را در نظر مي گيرند و اين سندروم را به سه زير شاخه فرعي تقسيم مي كنند كه عبارتست از :
1- نوع بي توجهي غالب
2-نوع بيش فعالي – تكانشگري غالب
3- نوع مركب
كودكان در گرئه بي توجه معمولاً از نظر شناختي كند هستند و مشكل اصلي آن ها معمولاً در تكاليف درسي و مدرسه مشخص مي شود و در نشانه هاي مربوط به توجه و تمركز مشكل دارند . اين كودكان معمولاً اينطور به نظر مي رسد كه گويي در حال خيال پردازي هستند و به اندازه كافي توجه ندارند.
كودكان گروه بيش فعال – تكانشگر
معمولاً كودكان پردردسري هستند و در كنترل حركات مشكل دارند ، پرخاشگري بيشتري را نشان مي دهند ، در ارتباط با صاحبان قدرت از قبيل والدين ، معلين مشكل زيادي دارند و نسبت به گره اول از سوي همسالان بيشتر طرد مي شوند .
كودكاني كه در گروه مركب قرار مي گيرند ، نشانه هاي بيش فعالي – تكانشگري و عدم تمرك ، اغلب كودكان در گروه مركب قرار مي گيرند ، اما بايد توجه داشت ممكن است كودك اين اختلال را داشته باشد اما در دو گروه ديگر تشخيص داده شود كه اين تشخيص بوسيله متخصص صورت مي گيرد . علت بيان كردن اين سه زير مجموعه در اينجا بيشتر به دليل توجه والدين به گروه اول يعني گروه بي توجهي غالب است زيرا در بسياري موارد شاهد اين مسئله بوده ايم كه والدين در اين گروه براي درمان اقدامي را انجام نمي دهند .
برچسب: ،